مسأله 950

اگر انسان بخواهد ( الله اكبر ) را به چیزی كه بعد از آن میخواند مثلا به ( بسم الله الرحمن الرحیم ) بچسباند باید ( ر ) اكبر را پیش بدهد .

مسأله 951

موقع گفتن تكبیره الاحرام باید بدن آرام باشد واگر عمدا در حالی كه بدنش حركت دارد ، تكبیره الاحرام را بگوید باطل است ، و چنانچه سهوا حركت كند بنابر احتیاط واجب باید اول ، عملی كه نماز را باطل میكند انجام دهد ودوباره تكبیر بگوید .

مسأله 952

تكبیر و حمد و سوره و ذكر و دعا را باید طوری بخواند كه خودش بشنود و اگر به واسطه سنگینی یا كری گوش یا سر و صدای زیاد نمیشنود ، باید طوری بگوید ، كه اگر مانعی نباشد بشنود .

مسأله 953

كسی كه لال است یا زبان او مرضی دارد كه نمیتواند ( الله اكبر ) را درست بگوید ، باید به هر طور كه میتواند بگوید و اگر هیچ نمیتواند بگوید باید در قلب خود بگذارند و برای تكبیر اشاره كند و زبانش را هم اگر میتواند حركت دهد .

مسأله 954

مستحب است بعد از تكبیره الاحرام بگوید " یا محسن قد اتاك المسیئ وقد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیئ انت المحسن و انا المسیئ بحق محمد وآل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی " یعنی ای خدائی كه ببندگان احسان میكنی بنده گنهكار به در خانه تو آمده وتو امر كرده‌ای كه نیكوكار از گنهكار بگذرد ، تو نیكوكاری و من گناهكار به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه وآله وسلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهائی كه میدانی از من سر زده بگذر .

مسأله 955

مستحب است موقع گفتن تكبیر اول نماز و تكبیرهای بین نماز ، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببرد .

مسأله 956

اگر شك كند كه تكبیره الاحرام را گفته یا نه ، چنانچه مشغول خواندن چیزی شده ، به شك خود اعتنا نكند و اگر چیزی نخوانده ، باید تكبیر را بگوید .

مسأله 957 اگر بعد از گفتن تكبیره الاحرام شك كند كه آنرا صحیح گفته یا نه ، باید به شك خود اعتنا نكند. 

 قیام

مسأله 958

قیام در موقع گفتن تكبیره الاحرام و قیام پیش از ركوع كه آن را قیام متصل به ركوع میگویند ركن است ، ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از ركوع ركن نیست و اگر كسی آنرا از روی فراموشی ترك كند ، نمازش صحیح است.

مسأله 959

واجب است پیش‌از گفتن تكبیر و بعد از آن مقداری بایستد تا یقین كند كه در حال ایستادن تكبیر گفته است .

مسأله 960

اگر ركوع را فراموش كند وبعد از حمد و سوره بنشیند و یادش بیاید كه ركوع نكرده ، باید بایستد و به ركوع رود و اگر بدون این كه بایستد ، به حال خمیدگی به ركوع برگردد ، چون قیام متصل به ركوع را بجا نیاورده ، نماز او باطل است .

مسأله 961

موقعی كه ایستاده است ، باید بدن را حركت ندهد و به طرفی خم نشود وبجائی تكیه نكند ولی اگر از روی ناچاری باشد ، یا در حال خم شدن برای ركوع پاها را حركت دهد اشكال ندارد .

مسأله 962

اگر موقعی كه ایستاده ، از روی فراموشی بدن را حركت دهد ، یا به طرفی خم شود ، یا به جائی تكیه كند ، اشكال ندارد ولی در قیام موقع گفتن تكبیره الاحرام و قیام متصل به ركوع اگر از روی فراموشی هم باشد ، بنابر احتیاط واجب ، باید نماز را تمام كند ودوباره بخواند .

مسأله 963

احتیاط واجب آن است كه در موقع ایستادن ، هر دو پا روی زمین باشد ، ولی لازم نیست سنگینی بدن روی هر دو پا باشد واگر روی یك پا هم باشد اشكال ندارد .

مسأله 964

كسی كه میتواند درست بایستد ، اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد كه به حال ایستادن معمولی نباشد نمازش باطل است .

مسأله 965

موقعی كه انسان در نماز میخواهد كمی جلو یا عقب رود ، یا كمی بدن را بطرف راست یا چپ حركت دهد ، باید چیزی نگوید ولی بحول الله و قوته اقوم و اقعد را باید در حال برخاستن بگوید و در موقع گفتن ذكرهای واجب هم بدن باید بیحركت باشد بلكه احتیاط واجب آنست كه در موقع گفتن ذكرهای مستحبی نماز ، باید بدنش آرام باشد .

مسأله 966

اگر در حال حركت بدن ذكر بگوید ، مثلا موقع رفتن به ركوع یا رفتن به سجده تكبیر بگوید ، چنانچه آنرا به قصد ذكری كه در نماز دستور داده‌اند بگوید ، باید احتیاطا نماز را دوباره بخواند و اگر باین قصد نگوید ، بلكه بخواهد ذكری گفته باشد نماز صحیح است .

مسأله 967

حركت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن حمد ، اشكال ندارد ، اگر چه احتیاط مستحب آن است كه آنها را هم حركت ندهد .

مسأله 968

اگر موقع خواندن حمد و سوره ، یا خواندن تسبیحات بیاختیار بقدری حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج شود ، احتیاط واجب آن است كه بعد از آرام گرفتن بدن ، آنچه را در حال حركت خوانده دوباره بخواند .

مسأله 969

اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند .

مسأله 970

تا انسان میتواند ایستاده نماز بخواند ، نباید بنشیند مثلا كسی كه در موقع ایستادن ، بدنش حركت میكند یا مجبور است به چیزی تكیه دهد ، یا بدنش را كج كند ، یا خم شود یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد ، باید به هر طور كه میتواند ایستاده نماز بخواند ولی اگر به هیچ قسم حتی مثل حال ركوع هم نتواند بایستد ، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند .

مسأله 971

تا انسان میتواند بنشیند نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشیند ، باید هر طور كه میتواند بنشیند واگر به هیچ قسم نمیتواند بنشیند ، باید بطوری كه در احكام قبله گفته شد ، به پهلوی راست بخوابد و اگر نمیتواند ، به پهلوی چپ و اگر آنهم ممكن نیست بپشت بخوابد ، بطوری كه كف پاهای او رو به قبله باشد .

مسأله 972

كسی كه نشسته نماز میخواند ، اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بایستد ، و ركوع را ایستاده بجا آورد ، باید بایستد و از حال ایستاده به ركوع رود و اگر نتواند ، باید ركوع را هم نشسته بجا آورد .

مسأله 973

كسی كه خوابیده نماز میخواند ، اگر در بین نماز بتواند بنشیند ، باید مقداری را كه میتواند ، نشسته بخواند . و نیز اگر میتواند بایستد ، باید مقداری را كه میتواند ، ایستاده بخواند ، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند مسأله 974

كسی كه نشسته نماز میخواند اگر در بین نماز بتواند بایستد باید مقداری را كه میتواند ، ایستاده بخواند ولی تا بدنش آرام نگرفته ، باید چیزی نخواند .

مسأله 975

كسی كه میتواند بایستد اگر بترسد كه به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری باو برسد ، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد ، میتواند خوابیده نماز بخواند .

مسأله 976

اگر انسان احتمال بدهد كه تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند میتواند اول وقت نماز بخواند اگر چه احتیاط آن است كه نماز را تأخیر بیندازد .

مسأله 977

مستحب است در حال ایستادن ، بدن را راست نگهدارد ، شانه‌ها را پائین بیندازد ، دستها را روی رانها بگذارد ، انگشتها را به هم بچسباند ، جای سجده را نگاه كند ، سنگینی بدن را بطور مساوی روی دو پا بیندازد ، با خضوع و خشوع باشد ، پاها را پس و پیش نگذارد ، اگر مرد است پاها را از سه انگشت باز تا یك وجب فاصله دهد ، و اگر زن است پاها را به هم بچسباند. 

قرائت

مسأله 978

در ركعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه ، انسان باید اول حمد و بعد از آن یك سوره تمام بخواند .

مسأله 979

اگر وقت نماز تنگ باشد ، یا انسان ناچار شود كه سوره را نخواند ، مثلا بترسد كه اگر سوره را بخواند ، دزد یا درنده ، یا چیز دیگری به او صدمه بزند ، نباید سوره را بخواند و اگر در كاری عجله داشته باشد میتواند سوره را نخواند .